Temat 3 Metodologia pracy z młodzieżą

Podejmując się pracy z młodzieżą należy pamiętać o kilku istotnych kwestiach, które mogą mieć decydujący wpływ nie tylko na przebieg poszczególnych zajęć, ale także na efekt współpracy z grupą w dłuższej perspektywie.

Pierwszą rzeczą, którą powinieneś sobie uświadomić jako lider grupy nastolatków, jest widoczna różnica wieku między tobą a nimi. Wynikająca z tego luka pokoleniowa może powodować znaczące różnice w postrzeganiu (np. twoje przykłady mogą być dla nich niezrozumiałe), wartościach (to, co jest ważne dla ciebie, niekoniecznie jest dla nich), czy sposobie motywowania się i wykonywania pracy (np. wielozadaniowość, szukanie szybkiej i prostej rozrywki).

Kolejną rzeczą, którą powinieneś sobie jak najszybciej uświadomić, jest silne pragnienie nastolatków, aby osiągnąć jak największą autonomię. Zazwyczaj nastolatki czują się już dorosłe i ważne. Mogą mieć już konkretne plany na przyszłość i wiedzieć, czego najbardziej chcieliby się nauczyć i co będzie dla nich pomocne w kontekście końca. Jasno komunikują też, które zadania sprawiają im przyjemność, a które są żmudne lub niezrozumiałe. Większość z nich jest świadoma swoich mocnych i słabych stron, więc jeśli pozwolimy im, nawet w niewielkim stopniu, decydować o tym, czego i jak się uczą, możemy oczekiwać od nich znacznych postępów.

Pamiętaj, że wszystkie zmiany należy wprowadzać małymi krokami. Na początku pozwól grupie zdecydować, którą aktywność chcieliby wykonać jako pierwszą lub którą chcieliby pominąć, ponieważ jest dla nich zbyt nudna lub trudna. Na przykład, jeśli planujesz ćwiczyć pisanie w klasie językowej, przedstaw kilka gotowych tematów, z których uczniowie mogą wybrać ten, który najbardziej im się podoba.

Zastanów się, jak możesz uniknąć rutyny na swoich zajęciach. Zazwyczaj lekcje prowadzone są według schematu, podobnie jak w podręcznikach, w których po jednej porcji wiedzy następuje kolejna. Warto przełamać te schematy i stworzyć bardziej nieprzewidywalny plan lekcji. Na przykład na zajęciach poruszających zagadnienia historyczne stworzyć listę tematów przekrojowych, pokazujących historię kraju w jakimś kontekście (np. gospodarczym, społecznym czy ekologicznym) i pozwolić młodzieży wykazać się pomysłowością, umiejętnościami analitycznymi, a nawet wizją.

Obecnie dzieci od najmłodszych lat uczone są rywalizacji z innymi, czy to w sensie sportowym, naukowym, zawodowym, czy społecznym. Budowanie w dziecku wizji świata napędzanego nieustanną walką o dobro tego świata zapewne nie sprzyja jego szeroko rozumianemu pozytywnemu rozwojowi. Mimo to ostrożne wykorzystywanie tego jako czynnika motywującego młodych ludzi do zachowań sprzyjających ich rozwojowi nie wydaje się niewłaściwe.

Projektując zajęcia, staraj się wplatać w ćwiczenia praktyczne elementy zdrowej rywalizacji, jednocześnie nie dopuszczając do podziału studentów na grupy – lepszych i gorszych w danej dziedzinie. Rywalizacja niewątpliwie zwiększy ich zaangażowanie w wykonywanie zadań, urealni sytuacje ćwiczeniowe, nauczy odpowiedzialności i pracy zespołowej.